Stopnie wojskowe to nie tylko szczeble w militarnej hierarchii, ale także wyróżnienie i pewien symbol statusu społecznego.
Nie bez przyczyny noszenie stopni oficerskich uznawane jest przez wiele osób za prestiżowe – przez wieki status oficera wiązał się z pojęciami takimi jak honor czy męstwo, a awans na oficera był często traktowany niemalże jak nobilitacja – ostatecznie dawniej stopnie oficerskie zarezerwowane były dla szlachty. Jak obecnie wyglądają stopnie w Wojsku Polskim?
Kategorie stopni wojskowych
Hierarchia stopni wojskowych w Polsce dzieli się na kilka grup, które nazywają się korpusami. W ich obrębie istnieje kilka kolejno ułożonych stopni, natomiast awans z ostatniego stopnia w danym korpusie oznacza automatycznie przejście do wyższej hierarchicznie grupy. Są to:
- korpus szeregowych (szeregowy, st. szeregowy)
- korpus podoficerów (kapral, st. kapral, plutonowy, sierżant, st. sierżant, mł. chorąży, st. chorąży, st. chorąży sztabowy)
- korpus oficerów (podporucznik, porucznik, kapitan, major, podpułkownik, pułkownik, generał brygady, generał dywizji, generał broni, generał)
Warto również wiedzieć, że korpusy dzielą się na mniejsze grupy, w korpusie podoficerów będą to podoficerowie młodsi oraz starsi, analogicznie w korpusie oficerów będą oficerowie młodsi, starsi oraz generałowie. Szczególnym stopniem jest marszałek Polski, który może zostać nadany szczególnie wybitnym wojskowym, jednak od dziesięcioleci w Polsce nikt nie nosił tego stopnia.
Rodzaje wojsk
Wyżej przedstawiona hierarchia stopni obowiązuje w Wojskach Lądowych, jednak pozostałe rodzaje broni również mają swoje stopnie, które mogą się różnić. O ile w lotnictwie nazwy stopni są co do zasady analogiczne, to już w Marynarce Wojennej będą obowiązywały typowe dla niej stopnie, takie jak marynarz, mat, bosman, bosmanmat, kontradmirał czy admirał.
Stopnie w wojsku mogą się też różnić w zależności od rodzaju jednostki wojskowej, zwłaszcza z uwagi na tradycję historyczną, jaką jednostka reprezentuje. Z historii znamy stopnie wojskowe takie jak rotmistrz czy wachmistrz typowe dla kawalerii – dziś mogą one występować wśród kawalerzystów w oddziale reprezentacyjnym, albo też w zmechanizowanych jednostkach kontynuujących tradycje kawaleryjskie.